Vervolg – herschikking

Groepeer de onderzoekers hieronder op basis van hun positie in de tweede wereldoorlog:
Hebben ze meegedaan aan een onderzoeksproject? Zijn ze geëmigreerd?

Trek een schermafdruk of foto van het resultaat.

Vergelijk deze nieuwe configuratie met wat je eerder gevonden hebt voor het debat tijdens de Solvay conferentie:
Zijn de onderzoekers nu anders gegroepeerd? Hoe komt dat? Wat denk je hiervan?

Zou dit vandaag nog kunnen gebeuren? Waarom denk je dat?



fotokaders 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29

Auguste Piccard

  • afkomstig uit Zwitserland
  • Gast van het wetenschappelijke comité (prof. ULB Brussel)

Émile Henriot

  • Afkomstig uit Frankrijk
  • Gast van het wetenschappelijke comité (prof. ULB Brussel)
  • Lid administratief comité
  • Verbindingen: doctoraatstudent geweest van M. Curie

Paul Ehrenfest

  • Afkomstig uit Nederland, geboren in Oostenrijk
  • Uitgenodigde deelnemer
  • Verbindingen: studeerde bij Lorentz

Édouard Herzen

  • Afkomstig uit België
  • Vertegenwoordiger van de familie Solvay

Théophile De Donder

  • Afkomstig uit België
  • Gast van het wetenschappelijke comité (prof. ULB Brussel)

Erwin Schrödinger

  • Afkomstig uit Oostenrijk
  • Spreker: ‘Golfmechanica’

‘Ik zie geen probleem in het feit dat men, op een cirkelbaan met een klein kwantumgetal, zeker geen golfpakketten kan bouwen die bewegen zoals puntvormige elektronen in de oude mechanica. Het feit dat dit onmogelijk is, is precies het belangrijkste punt van het perspectief van de golfmechanica, de grondslag van de absolute machteloosheid van de oude mechanica in het domein van de atomaire schaal.
Het originele beeld is dit, dat wat beweegt is geen deeltje … maar een storing … ten minste van de orde van grootte van enkele golflengtes.’

‘Wat meneer Heisenberg heeft gezegd, is wiskundig onberispelijk, maar het probleem is de fysische interpretatie ervan. Deze is noodzakelijk voor de verdere ontwikkeling van de theorie.’

Jules-Émile Verschaffelt

  • Afkomstig uit België
  • Secretaris van de conferentie
  • Verbindingen: studeerde bij Lorentz

Wolfgang Pauli

  • Afkomstig uit Oostenrijk -> geëmigreerd naar de Verenigde Staten in 1940
  • Uitgenodigde deelnemer
  • Verbindingen: studeerde samen met Heisenberg in München, werkte een jaar in Göttingen als assistent van Born, en een jaar in Kopenhagen bij Bohr

‘Ik ben volledig van dezelfde mening als meneer Bohr, wanneer hij zegt dat het introduceren van een ruimte met veel dimensies (= meer dan 3) alleen een technisch middel is om de wetten van de wederzijdse actie tussen meerdere deeltjes wiskundig te formuleren, acties die het zeker niet toelaten om beschreven te worden in een eenvoudige, gewone manier in ruimte en tijd.’

Werner Heisenberg

  • Afkomstig uit Duitsland
  • Spreker, samen met M. Born: ‘Kwantummechanica’
  • Verbindingen: studeerde samen met Pauli in München, volgde Pauli naar Göttingen om onder Born te werken, werkte in Kopenhagen onder Bohr.

‘De kwantummechanica is gebaseerd op de intuïtie dat het essentiële verschil tussen atomaire en klassieke fysica het voorkomen van discontinuïteiten is…: het bestaan van deeltjes (elektronen, lichtkwanta) … en van discrete toestanden.’

‘Ik ga niet akkoord met meneer Dirac wanneer hij zegt dat de natuur, in het beschreven experiment, een keuze maakt. … Als de natuur een keuze had gemaakt, zou het moeilijk zijn zich voor te stellen hoe de interferentie wordt geproduceerd. Klaarblijkelijk, zeggen we dat deze keuze van de natuur nooit gekend kan zijn voordat het doorslaggevende experiment wordt uitgevoerd. … Ik zou liever zeggen, zoals in mijn laatste artikel, dat de waarnemer zelf de keuze maakt, omdat alleen op het moment dat de observatie plaatsvindt, is de keuze een fysische werkelijkheid geworden…’

Sir Ralph H. Fowler

  • Afkomstig uit Groot-Brittannië
  • Uitgenodigde deelnemer
  • Verbindingen: promotor geweest van Dirac

Léon Brillouin

  • Afkomstig uit Frankrijk -> geëmigreerd naar de Verenigde Staten in 1940
  • Uitgenodigde deelnemer
  • Verbindingen: studeerde bij Langevin, M. Curie zat in de jury van zijn verdediging

‘Het lijkt me dat er geen ernstige objectie gemaakt kan worden op het standpunt van L. de Broglie. Meneer Born mag twijfelen over het werkelijke bestaan van de banen uitgerekend door L. de Broglie, en kan beweren dat men nooit in staat zal zijn deze te observeren, maar hij kan ons niet aantonen dat deze banen niet bestaan.
Er is geen tegenspraak tussen het standpunt van de Broglie en van andere auteurs, aangezien L. De Broglie ons in zijn rapport heeft laten zien dat zijn formules in perfecte overeenstemming zijn met die van Gordon, tegenwoordig aanvaard door alle fysici.’

Peter Debye

  • Afkomstig uit Nederland -> geëmigreerd naar de Verenigde Staten in 1940
  • Uitgenodigde deelnemer

Martin Knudsen

  • Afkomstig uit Denemarken
  • Secretaris wetenschappelijk comité

William L. Bragg

  • Afkomstig uit Groot-Brittannië, geboren in Australië
  • Lid wetenschappelijk comité
  • Spreker: ‘De intensiteit van Röntgenstralingsweerkaatsing’

Hendrik A. “Hans” Kramers

  • Afkomstig uit Nederland
  • Uitgenodigde deelnemer
  • Verbindingen: volgde les bij Lorentz. Doctoraatsstudent geweest van Bohr en Ehrenfest.

‘(Aan de Broglie) Welk voordeel zie je in het toekennen van een specifieke waarde aan de snelheid v aan de fotonen?’
‘Ik zie niet goed, vanuit mijn kant, het voordeel dat er is, voor het beschrijven van experimenten, in … een beeld waar fotonen langs welbepaalde banen bewegen.’

Paul A. M. Dirac

  • Afkomstig uit Groot-Brittanië
  • Uitgenodigde deelnemer
  • Verbindingen: doctoraatstudent geweest van Fowler

‘Nu zou ik graag mijn standpunten willen verklaren i.v.m. determinisme en de aard van de getallen die verschijnen in de berekeningen van de kwantumtheorie, zoals ik dit zie nadat ik nadacht over Bohr zijn bemerkingen van gisteren. In de klassieke theorie begint men met bepaalde getallen die de begintoestand van het systeem volledig beschrijven, waaruit men andere getallen afleidt die de eindtoestand volledig beschrijven. Deze deterministische theorie is alleen van toepassing op een geïsoleerd systeem.
Maar, zoals Professor Bohr heeft gezegd, is een geïsoleerd systeem per definitie niet observeerbaar. Men kan het systeem immers alleen observeren door het systeem te verstoren en door zijn reactie op deze storing te observeren. Nu, aangezien de fysica zich bezighoudt met observeerbare grootheden, is de deterministische klassieke theorie onhoudbaar.
In de kwantumtheorie begint men ook met bepaalde getallen en hieruit leidt men andere getallen af. … De storingen die de experimentator toepast op een systeem om het te observeren, zijn direct onder zijn controle, en zijn acties van zijn vrije wil. Alleen de getallen die deze acties van vrije wil beschrijven, mogen genomen worden als begingetallen voor een berekening in de kwantumtheorie.’

‘Dit standpunt over de aard van experimenten past heel goed bij de nieuwe kwantummechanica. … Neem als voorbeeld een eenvoudig botsingprobleem. Het golfpakket dat het inkomende deeltje voorstelt, wordt in alle richtingen doorgestuurd. Maar voor de golffunctie na de botsing moet men niet de volledige golf, maar opnieuw een golfpakket nemen dat in een specifieke richting beweegt. Vanuit het resultaat van een experiment … kan men afleiden dat de natuur een bepaalde richting heeft gekozen.’

Arthur H. Compton

  • Afkomstig uit de Verenigde Staten
  • Spreker: ‘Onenigheden tussen experiment en de elektromagnetische theorie van straling’

Louis-Victor-Pierre-Raymond, 7e hertog de Broglie

  • Afkomstig uit Frankrijk
  • Spreker: ‘De nieuwe dynamica van kwanta’
  • Verbindingen: doctoraatstudent geweest van Langevin

‘(Aan Kramers) Dit (het toekennen van een specifieke waarde aan de snelheid v aan de fotonen) laat toe om zich de baan gevolgd door de fotonen voor te stellen, en om de betekenis van deze entiteiten te specifiëren; men kan het foton dus beschouwen als een materieel punt met een positie en een snelheid.’

Max Born

  • Afkomstig uit Duitsland -> geëmigreerd naar Groot-Brittannië in 1933
  • Spreker, samen met W. Heisenberg: ‘Kwantummechanica’
  • Verbindingen: werkte in Berlijn samen met Planck en Einstein. Als prof. in Göttingen, waar hij de leerstoel overnam van Debye, werkte hij met Pauli en Heisenberg

‘De definitie van de baan van een deeltje gegeven door meneer de Broglie lijkt me in moeilijkheden te komen in het geval van een botsing tussen een elektron en een atoom.’

‘In tegenstelling tot de mening van meneer Schrödinger, dat het onzin is om te spreken over de locatie en de beweging van een elektron in het atoom, denken meneer Bohr en ik dat deze manier van spreken altijd een betekenis heeft wanneer men een experiment kan specificeren dat toelaat om de coördinaten en de snelheid te meten met een bepaalde nauwkeurigheid.’

‘Meneer Einstein heeft het volgende probleem beschouwd: Een radioactief monster emitteert alfadeeltjes in alle richtingen; deze zijn zichtbaar gemaakt door de methode van de Wilsonkamer. Nu, als men een bolgolf associeert met elk proces van emissie, hoe kan men begrijpen dat de baan van elk alfadeeltje verschijnt als een zeer scherpe rechte lijn? M.a.w.: hoe kan men het deeltjeskarakter van het verschijnsel hier verzoenen met de golfbeschrijving?
Om dit te doen, moet men gebruik maken van het begrip ‘reductie van het waarschijnlijkheidspakket’ ontwikkeld door Heisenberg. De beschrijving van emissie met een bolgolf is alleen geldig tot zover men ionisatie niet waarneemt; zodra zulke ionisatie zichtbaar wordt door het verschijnen van de wolkdruppels, om te kunnen beschrijven wat daarna gebeurt moet men het golfpakket ‘reduceren’ in de nabijheid van de druppels. Op deze manier krijgt men een golfpakket in de vorm van een straal, dat verbonden is met het deeltjeskarakter van het verschijnsel.’

Niels Bohr

  • Afkomstig uit Denemarken
  • Uitgenodigde deelnemer

‘Ik weet niet wat de kwantummechanica is. Ik denk dat we bezig zijn met wiskundige methodes die geschikt zijn om onze experimenten te beschrijven. Door een strikte golftheorie te gebruiken, vragen we iets wat de theorie niet kan leveren.’

‘We moeten beseffen dat we ver weg zijn van de toestand waar we kunnen hopen dingen te beschrijven met klassieke theorieën. … Ik denk dat we eigenlijk alleen maar proberen, zoals in alle andere theorieën, aan enkele eisen van de natuur te voldoen, maar het probleem is dat we woorden moeten gebruiken die ons herinneren aan oude theorieën.’

‘Het hele fundament van de causale ruimtetijd is weggenomen door de kwantumtheorie … Als we spreken over observaties, spelen we met een statistische kwestie … Zeggen dat de ruimtetijd een abstractie is, zou kunnen lijken op een filosofische banaliteit, maar de natuur herinnert ons dat we bezig zijn met iets van praktisch belang.’

Irving Langmuir

  • Afkomstig uit de Verenigde Staten
  • Uitgenodigde deelnemer
  • Verbindingen: behaalde master en doctoraat in Göttingen

Max Planck

  • Afkomstig uit Duitsland
  • Uitgenodigde deelnemer

Maria Salomea (Marie) Skłodowska-Curie

  • Afkomstig uit Frankrijk, geboren in Polen
  • Lid wetenschappelijk comité

"In zijn erg interessant rapport heeft Professor Compton veel nadruk gelegd op de redenen die leiden tot het aannemen van de theorie van de botsing tussen een kwantum en een vrij elektron. Volgens dezelfde lijn van gedachten, denk ik dat het nuttig is om te verwijzen naar de volgende twee punten:

Ten eerste lijkt het bestaan van botsingelektronen een belangrijke rol te spelen in de biologische effecten geproduceerd op levend weefsel door straling van hoge frequentie… Deze feiten hebben belangrijke gevolgen voor de techniek van röntgenstralentherapie. …
Een ander interessant punt … is de emissie van bètastralen door radioactieve lichamen …''

Hendrik A. Lorentz

  • Afkomstig uit Nederland
  • Voorzitter wetenschappelijk comité en conferentie (chair)

‘We wensen een voorstelling van de verschijnselen te maken, een beeld van hen te vormen in onze gedachten. Tot nu toe, hebben we deze beelden altijd willen vormen door de gewone begrippen van tijd en ruimte. Deze begrippen zijn misschien aangeboren; in elk geval zijn ze ontwikkeld vanuit onze persoonlijke ervaring, door onze dagelijkse waarnemingen. Voor mij zijn deze begrippen duidelijk en ik moet toegeven dat het voor mij onmogelijk is om een fysica te verbeelden zonder deze begrippen.’

‘Voor mij is een elektron een deeltje dat, op een bepaald moment, bestaat in een specifieke plaats in de ruimte … ik moet denken aan zijn baan … ik denk aan een theorie waar het elektron zijn individualiteit behoudt.’

‘Ik denk dat deze notie van waarschijnlijkheid op het einde geplaatst zou moeten worden, en niet in het begin als een axioma. … Zou men het determinisme niet kunnen behouden door dit een object van geloof te maken?’

Albert Einstein

  • Afkomstig uit Duitsland -> Zwitserland -> geëmigreerd naar de Verenigde Staten in 1933
  • Lid wetenschappelijk comité

‘Hoewel ik besef dat ik niet diep genoeg ben ingegaan in de essentie van de kwantummechanica, wil ik hier toch enkele algemene bemerkingen presenteren.’

‘De interpretatie dat de modulus kwadraat van de golffunctie de waarschijnlijkheid geeft dat dit deeltje is gevonden in een bepaald punt, veronderstelt een heel bijzonder mechanisme van actie op afstand, dat verbiedt dat de golf, die continu verspreid is in de ruimte, een actie produceert op twee verschillende plaatsen op het scherm. In mijn mening, kan men deze objectie verwijderen alleen op de volgende manier, dat men het proces niet alleen beschrijft met de golf van Schrödinger, maar dat men het deeltje tegelijk lokaliseert tijdens de voortplanting. Ik denk dat meneer de Broglie gelijk heeft om in die richting te zoeken.’

Paul Langevin

  • Afkomstig uit Frankrijk
  • Lid wetenschappelijk comité
  • Verbindingen: doctoraatstudent geweest van Pierre Curie, promotor geweest van de Broglie en Brillouin

Charles-Eugène Guye

  • Afkomstig uit Zwitserland
  • Lid wetenschappelijk comité

Charles T. R. Wilson

  • Afkomstig uit Groot-Brittannië
  • Uitgenodigde deelnemer
  • Uitvinder nevelkamer (Wilsonwolk, of Wilsonkamer)

Sir Owen W. Richardson

  • Afkomstig uit Groot-Brittannië
  • Lid wetenschappelijk comité

Bron van de citaten: Proceedings van de Solvay Conferentie 1927. Andere info: Wikipedia.


Bekijk ook de drie andere oefeningen in dit scenario …

Conferentiedebat

Elektronen en fotonen

Conferentiehandelingen

Beelden, woorden en handelingen

Conferentiescene

Toneelstuk